back to basic

Back to basic…

Hier een bericht van Jannetje en de groetjes van Maartje!:

De feestdagen zitten er weer op. Toch weer bijzonder om dit in Ghana te vieren. Dit keer ben ik ver uit de buurt van het ziekenhuis gebleven. Op kerstavond zijn Maartje, Tessa en ik met de kinderen van Prisca naar de Cathedraal in Wa geweest. Een mis van maar liefst 3 uur, compleet met een toneelstuk, zang en dans. De mis werd in Wali gesproken, voor ons dus niet te volgen. We hadden een plannetje bedacht om na de communie de kerk uit te sluipen, maar omdat een van de kinderen graag wilde blijven zijn wij ook maar braaf blijven zitten. Na afloop werd buiten gedanst op het ritme van trommels en tamtams, erg leuk! Er ontstond een grote stofwolk omdat iedereen in het losse zand stond te springen. Daarna zijn we naar de openlucht disco geweest, de Jamboree. Telkens weer lachen om die ‘wannabe’ rappers te zien. En dan blijkt toch weer dat het ritme bij hen echt in het bloed zit, want dansen kunnen ze! Alle aandacht die je daar als blanke vrouw krijgt vond ik wel irritant, maar een goede les om voor mezelf op te komen. Op eerste kerstdag mochten we onze speciale kerstpakken aan. De familie van Prisca en wij allemaal in dezelfde outfit, zag er beeldig uit. Zo hebben we met z’n allen de hele middag in de spot gezeten. ’s Avonds weer dansen in de Jamboree. Tweede kerstdag zijn we naar de Baptist Church van Dan geweest, daar ook weer gedanst. Al met al een goede kerst, maar het echte kerstgevoel ontbreekt toch een beetje doordat het hier zo lekker warm is.

Met de feestdagen trekken veel mensen vanuit de stad weer terug naar hun geboortedorp. Zo zijn wij met Prisca en haar familie meegegaan naar haar schoonouders in een klein dorpje bij Nandom. En met een dorpje bedoel ik 5 ‘huisjes’ van klei. Daar zijn we een week gebleven en daar hebben we oud en nieuw gevierd. Vanuit Nandom werden we om de beurt achterop de motor bij de man van Prisca naar het huis gebracht. En als ik iets eng vind is het wel achterop een motor zitten, maar ik had geen keus. Dus met drie man op de motor, een aantal tassen en een grote koffer. Rijdend over zandpaadjes met het hoge gras dat tussen je tenen snijdt. Maar ik heb mijn angst iets overwonnen. Maartje werd samen met Mina als laatste opgehaald. We hoorden de motor al aankomen, we stonden met z’n allen op de uitkijk. Net toen ze de hoek om kwamen slipte de motor en lagen ze met z’n drieën en alle tassen op de grond. Het enige wat Maartje nog omhoog hield in haar handen was een kan Pito (het lokale bier). En het eerste wat de man van Prisca opraapte was ook de Pito (kun je nagaan hoe belangrijk dat voor hen is, haha).

We hebben een leuke tijd gehad in het dorpje, even echt back to basic. Geen elektriciteit, water werd bij een pomp gehaald, douchen met een emmertje in de buitenlucht, eten wat de natuur je geeft. De douche bestaat uit een muurtje (dat te laag is voor lange Nederlandse mensen) en dient gelijk als wc. De douche gebruik je ‘to urinate’ en achter een grote boom is ‘to toilet’. Ze gaan ook gerust samen ‘to toilet’, wel zo gezellig. Maar mij lukt het toch niet zo goed om te plassen als er opeens iemand naast me komt zitten. Aan een echte wc zijn ze niet gewend. Mina is pas bij ons voor het eerst naar de echte wc geweest. Ik moest haar stevig vasthouden, maar het is haar gelukt! In het dorp hebben de kinderen me geleerd welke bladeren en vruchten je kunt eten en welke ze gebruiken voor bepaalde sausen. Ze klimmen als aapjes in de bomen om vruchten te plukken. We hebben samen pinda’s geroosterd. Ook zijn we samen op geitenjacht gegaan, zodat ze met nieuwjaar geitenvlees konden eten. De jongens wisten precies welke geiten van hen waren (voor mij waren ze allemaal hetzelfde). Zij renden in de hete zon achter de geit aan. Ik stond met Mina op mijn arm ‘toe te kijken’, maar helaas rende de arme geit mijn kant op en voelde ik me toch geroepen om ervoor te springen, waardoor de jongens de geit konden vangen. Ik voel me er tot op de dag van vandaag nog schuldig over en heb ook geen hap van het vlees op. Het slachten van dieren is voor hen de gewoonste zaak van de wereld, zelfs de kleine jongens doen dat al. Zo hadden ze een bedje voor me gemaakt onder de mango boom zodat ik kon uitrusten (ja ze zorgen erg goed voor hun gasten!). Lig ik daar heerlijk ontspannen met alle kinderen spelend om me heen, leggen ze recht voor mijn neus een kip neer en snijden het nekje door. En dat beest maar spartelen en rennen en een andere kip die het bloed lekker opeet. Nee, ik kan er niet aan wennen. Ook liepen er veel kleine kuikentjes rond, die wel eens over het hoofd werden gezien. Iemand was op zo’n klein beestje gaan staan en alle ingewanden lagen eruit, maar hij leefde nog wel. Gooiden ze hem gewoon over de muur. Maartje, Tessa en ik natuurlijk gillen dat ze hem dan beter echt dood konden maken. Maartje tilde het beestje op en toen overleed het al snel. We lieten het daar liggen, maar toen we om de hoek keken zagen we dat Mina met haar kleine slippertje op het beestje stond te stampen. Zij had natuurlijk onze wanhopige kreten gehoord dat het kuikentje gedood moest worden.

Oud en nieuw was niet spectaculair zoals in Nederland. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het hele moment van twaalf uur gemist heb omdat ik al om negen uur op bed lag. Zo was het ritme daar in het dorpje, vroeg erin en vroeg er weer uit. Op 1 januari zijn we naar de kerk in Nandom gegaan voor de nieuwjaarsmis. Die zou rond half tien beginnen, dus zorgden we dat we er rond half elf waren. Zo gaat het hier continu. Begint iets op een bepaald tijdstip? Ok, dan vertrekken we minstens een halfuur later. De kerk zat al helemaal vol dus hebben we onder een grote boom een deel van de mis gevolgd. Dat hielden we niet lang vol, dus zijn we naar een spot gegaan om wat te drinken. Op 1 januari was ook de verjaardag van Prisca, verjaardagen worden hier niet uitgebreid gevierd. Wat ze wel doen, is de jarige onverwachts zo vies mogelijk maken door bijvoorbeeld water en meel op diegene te gooien. Bij Prisca hadden we dat de hele dag nog niet gedaan, dus ze had het niet meer verwacht. Daarom was het erg grappig haar reactie te zien toen we drie volle bakken pito over haar heen gooiden. Wel een leuk gebruik om ook in Nederland in te voeren. Wie is de volgende jarige??

Al met al hebben we een leuke tijd gehad in het dorpje. Je leert toch weer de kleine dingen te waarderen, zoals vanaf het dak van het huis naar de zonsondergang kijken. De mensen in het dorp zijn dag in dag uit aan het overleven; zorgen dat er water en eten is. Maar er zijn ook momenten geweest waarop er gewoon echt helemaal niks te doen was en dat vond ik best moeilijk. Ik ben dan toch gewend aan het Nederlandse leven, waarin je van alles ‘moet’ en continu bezig bent. In Nederland verlang ik er wel eens naar om even helemaal niks te hoeven, maar nu ik deze momenten van ‘niks doen’ zo ervaren heb weet ik dat dat het ook niet helemaal is. Maartje is wat dat betreft echt al meer een Ghanees, die verveelt zich geen moment.

Op de weg naar Nandom kom je door Nadowli, het dorpje waar ik met Josje heb gewoond. Op de terugweg zijn Maartje en ik daar samen naar toe gegaan om een aantal mensen op te zoeken. Het was erg leuk om daar weer te zijn, net of ik nooit weg ben geweest. Hoewel er wel wat nieuwe huisjes bij zijn gekomen, waardoor ik de ‘shortcut’ door de bushbush niet meer zo goed wist en we dus verdwaalden. Ook staan er opeens grote masten midden in het dorp, voor de mobiele telefoons. Dat ziet er wel wat vreemd uit, maar handig is het wel natuurlijk. Het was erg leuk om de mensen weer te zien, ze reageerden heel dankbaar dat ik ze niet was vergeten. Leuk ook om een aantal kinderen te zien die nu opeens zoveel gegroeid zijn. Een jongetje herkende ik altijd aan zijn kleren en nu heeft hij nog steeds datzelfde pakje aan als drie jaar geleden. De KidsClub was gesloten omdat het vakantie is, ik weet dus niet of die nog steeds bestaat. Het Resource Centre is in ieder geval nog wel in gebruik en ziet er goed uit.

Morgenvroeg vetrekken Maartje en ik naar de hoofdstad Accra, dan zit mijn tijd in Wa er alweer op. Het gaat wel snel hoor. We hebben dan nog een aantal dagen in Accra om mijn haren te vlechten, souvenirs te kopen en ook nog even aan het zwembad te liggen. Op die manier willen we het samen mooi afsluiten.